Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0) đã và đang ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam. Một trong những lĩnh vực chịu sự chi phối lớn nhất chính là môi trường giáo dục - nơi trực tiếp đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho nguồn nhân lực của cuộc cách mạng công nghiệp này.
Để có thể đối diện với thách thức mà cuộc CMCN 4.0 sinh viên ngày nay phải chuẩn bị cho mình đầy đủ vốn kiến thức để tự chủ động mở ra cánh cửa bước vào “sân chơi” của tri thức và công nghệ.

Hiệu trưởng - TS. Phan Ngọc Sơn chỉ đạo tại cuộc họp triển khai nội dung cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 tại DNTU

1. Khả năng ứng dụng những tiến bộ khoa học công nghệ vào thực tiễn.
Trung tâm của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư là "công nghệ thông tin và Internet kết nối vạn vật" (IoT), không chỉ giúp con người giao tiếp với con người, mà còn là con người giao tiếp với máy, con người giao tiếp với đồ vật. Do đó, muốn tiến vào cuộc cách mạng công nghiệp này đòi hỏi phải có một nguồn nhân lực chất lượng cao, có khả năng ứng dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật của cuộc cách mạng vào thực tiễn sản xuất để có thể đáp ứng được yêu cầu đặt ra. 

Sinh viên DNTU nghiên cứu chế tạo nhiều đề tài để áp dụng IoT vào thực tế

Vì thế, ngay từ trên giảng đường đại học, sinh viên phải chủ động tích lũy tri thức về công nghệ thông tin, chủ động cập nhật kịp thời và ứng dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới nhất của thế giới vào cuộc sống thì chúng ta mới có cơ hội cạnh tranh về việc làm và khả năng thăng tiến công việc trong tương lai.
2. Ngoại ngữ tốt - mở rộng cơ hội nghề nghiệp.
Trau dồi vốn ngoại ngữ là yêu cầu mang tính cần thiết. Khả năng sử dụng ngoại ngữ sẽ tạo cơ hội cho chúng ta tiếp cận với các tin tức, tài liệu nước ngoài, giao tiếp được với bạn bè quốc tế nhằm giao lưu và tiếp thu tri thức nhân loại. Giữa xu thế “đa quốc gia hóa” của các công ty, biết ít nhất một ngoại ngữ sẽ giúp bạn nổi bật, dễ dàng nhận được công việc phù hợp với khả năng, trình độ bản thân, việc tìm kiếm các thông tin tuyển dụng sẽ mở rộng nhiều vị trí hấp dẫn.

Giảng viên quốc tế giảng dạy ngôn ngữ tại DNTU

Tuy nhiên cần phải nhấn mạnh rằng học ngoại ngữ không đơn thuần chỉ là biết từ vựng và hiệu quả, nghĩa là người học ngoại ngữ đồng thời phải học hỏi văn hóa nước khác để có cách diễn đạt phù hợp. Một giảng viên tiếng Anh đã từng nói: “Không thể dạy được ngoại ngữ nếu người đó không am hiểu về văn hóa nước họ”. Cũng như vậy, việc học ngoại ngữ cũng cần gắn với mục đích đúng đắn nhất định, đó là phục vụ học tập, làm việc, giao tiếp với đối tác và giải trí lành mạnh.
3. Kỹ năng mềm thành thạo - lợi thế hòa nhập với môi trường làm việc.
Kỹ năng mềm là thuật ngữ dùng để chỉ các kỹ năng quan trọng trong cuộc sống con người, thường không được học trong nhà trường, nhưng kỹ năng mềm lại quyết định bạn là ai, làm việc như thế nào, và là thước đo hiệu quả trong công việc. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, kỹ năng mềm quyết định 75% thành công của con người còn kỹ năng cứng (hay kiến thức, trình độ chuyên môn) chỉ chiếm 25%. Chìa khóa dẫn đến thành công thực sự là bạn phải biết kết hợp cả hai kỹ năng này một cách khéo léo.

Th.S Đào Lê Hòa An - chuyên gia Tâm lý, huấn luyện kỹ năng mềm cho sinh viên DNTU

Kỹ năng mềm là học phần bắt buộc sinh viên DNTU phải đạt được trước khi tốt nghiệp

Kỹ năng mềm bao gồm: Giao tiếp, làm việc nhóm, kỹ năng trình bày, quản lý thời gian… Đặc biệt, là kỹ năng quản lý thời gian để giúp các bạn sinh viên không sa đà vào mạng xã hội, giải trí mà làm việc thiếu hiệu quả. Trong quá tình học tập bạn cần tự tìm hiểu và phát triển tối đa khả năng của mình. Ngoài ra, bạn cũng cần chủ động xây dựng mối quan hệ ngay từ thời sinh viên bằng cách tham gia các hoạt động xã hội của câu lạc bộ hay hội nhóm, các chương trình ngoại khóa... là môi trường bạn có thể rèn luyện kĩ năng của bản thân cách hiệu quả nhất, tích lũy cho mình những kiến thức, kinh nghiệm… và quan trọng là những mối quan hệ tốt đẹp trong tương lai.
4. Kinh nghiệm làm việc thực tế - bí quyết gây ấn tượng với nhà tuyển dụng.
Doanh nghiệp thường yêu cầu tuyển dụng ứng viên có kinh nghiệm, chính vì vậy nhiều sinh viên ra trường thường không đáp ứng được. Trái lại, nhiều sinh viên mới ra trường nhưng đã có bản CV đẹp với kinh nghiệm khá “dày”, họ nhanh chóng thích nghi với môi trường doanh nghiệp khi còn ở đại học. 
Theo đó, kỳ thực tập là một lợi thế rất lớn giúp sinh viên vượt qua các kỳ tuyển dụng cũng như không bị ngỡ ngàng khi bắt tay vào việc. Về cơ bản, quá trình thực tập cũng gần giống như quá trình đào tạo cho một nhân viên mới trong công ty.

Đại diện ban lãnh  đạo các công ty KD, Hangdo Vina.. tại buổi tọa đàm đánh giá, đổi mới chương trình đào tạo

Ngoài ra, nếu muốn có thêm kinh nghiệm làm việc, một công việc làm thêm phù hợp với ngành học sẽ giúp bạn học hỏi nhiều điều, bởi trong quá trình làm việc không tránh được những "va chạm" bạn sẽ có thêm nhiều kinh nghiệm để xử lý những tình huống đó. Những kinh nghiệm này sẽ giúp bạn tạo ấn tượng tốt trước nhà tuyển dụng.

Nguyên Khôi - CTV Phòng Truyền thông